قهری (1388) با تحقیق روی جوجه های گوشتی گزارش کرد، در شروع آزمایش (هفت روزگی) اختلاف معنی‌داری از نظر تیتر آنتی‌بادی علیه بیماری گامبورو نداشتند، اما استفاده از جیره‌ی حاوی ذرت کپک‌زده سبب کاهش معنی داری در میزان تیتر آنتی‌بادی علیه این بیماری در سنین 28 و 35 روزگی گردید. بنابراین می‌توان گفت استفاده از ذرت کپک‌زده در جیره یا وجود آفلاتوکسین به‌میزان ppb 254 در جیره که به‌صورت طبیعی تولید شده باشد، می‌تواند تولید آنتی‌بادی علیه بیماری گامبورو را تضعیف نماید. نکته‌ی مورد توجه در این زمینه این است که این میزان آلودگی به راحتی می‌تواند در شرایط مزرعه‌ای و یا تجاری اتفاق بیفتد (اوگوز و همکاران a2000 و 2003؛ گوش و همکاران، 1990).
تضعیف سیستم ایمنی از طریق آفلاتوکسین در جوجه‌های گوشتی، بوقلمون، خوک، بره‌ها و موش در مطالعات مختلف (ورما و همکاران، 1997) آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. آفلاتوکسین به‌وسیله‌ی مهار سنتز RNAپلی‌مراز، از طریق اتصال به RNA، DNA، نکروز وسیع سلولی در کبد و افزایش اسید‌های آمینه‌ی آزاد ادرار و خون (ورما و همکاران، 1998) سبب سرکوب سنتز پروتئین‌ها شده و درنتیجه سنتز آنتی‌بادی نیز تضعیف می‌شود (ورما و همکاران، 1997). ازام و گابال (1997) کاهش تیتر آنتی‌بادی علیه بیماری گامبورو را در جوجه‌های تغذیه شده از جیره‌ی حاوی ppb 200 آفلاتوکسین گزارش کردند. آفلاتوکسین با تحت تاثیر قرار دادن ماکروفاژها، سبب اختلال در عمل معرفی ارگانیسم‌های بیماری‌زا به لنفوسیت‌های B (که تولیدکننده‌ی آنتی‌بادی هستند) می‌گردد و از این طریق نیز تولید آنتی‌بادی کاهش می‌یابد. (کادیان و همکاران، 1988؛ نلدون-اوتیز و همکاران1992؛ چانگ و همیلتون، 1997).
همچنین آفلاتوکسین با تحت تاثیر قرار دادن اندام‌های لنفوئیدی ازجمله بورس فابریسیوس می‌تواند تولید آنتی‌بادی را کاهش دهد، چراکه لنفوسیت‌های B در این اندام‌ها تمایز حاصل می‌نمایند (ردی و شارما، 1987). ازام و گابال (1998) کاهش وزن بورس فابریسیوس، افزایش ضایعات آن، کاهش تعداد لنفوسیت‌های بورس و تیتر آنتی‌بادی گامبورو را در جوجه‌های تغذیه شده از جیره‌ی ppb 200 آفلاتوکسین گزارش کردند. محققان گزارش کردند استفاده از جیره‌های حاوی 100 الی ppb 400 آفلاتوکسین سبب کاهش تیتر آنتی‌بادی علیه بیماری گامبورو می‌گردد؛ به‌طوری‌که تیتر آنتی‌بادی در جوجه‌های تغذیه شده از جیره‌های حاوی آفلاتوکسین تقریباً نصف تیتر آنتی‌بادی در جوجه‌های تغذیه شده از جیره‌ی سالم بوده است (گیامبرون و همكاران، 1977و b1978).
ازام و گابال در سال 1998 گزارش کردند واکسیناسیون نمی‌تواند از کاهش تیتر آنتی‌بادی برعلیه بیماری نیوکاسل، برونشیت عفونی و گامبورو در مرغ‌های تخم‌گذار تجاری تغذیه شده از جیره‌ی حاوی آفلاتوکسین جلوگیری نماید. ولی گروهی که علیه این بیماری‌ها واکسینه نشده بودند در مقایسه با گروه واکسینه شده با سرعت و شدت بیش‌تری با افت آنتی‌بادی مواجه شدند. اگوز و همکاران در سال 2003 گزارش کردند ایمنیت هومورال در جوجه‌های گوشتی تغذیه شده با جیره‌ی حاوی ppb 50 آفلاتوکسین کاهش می‌یابد.
اثرات بنتونیت سدیم
استفاده از بنتونیت سدیم سبب جلوگیری از اثر آفلاتوکسین بر کاهش تیتر آنتی‌بادی علیه بیماری گامبورو (28 و 35 روزگی) گردید. کوه‌کمری (1386) گزارش کردند استفاده از بنتونیت سدیم در جیره‌ی حاوی ذرت کپک‌زده که دارای ppb 200 آفلاتوکسین بود، از کاهش تیتر آنتی‌بادی برعلیه بیماری گامبورو جلوگیری می‌نماید. مشخص شده است که اضافه نمودن بنتونیت سدیم به جیره‌های حاوی ذرت کپک‌زده، از اثرات زیان‌بار آفلاتوکسین روی سیستم ایمنی جلوگیری می‌نماید (ابراهیم و همکاران، 2000). بنتونیت سدیم از طریق کاهش زیست‌فراهمی آفلاتوکسین و بنابراین دفع آن از دستگاه گوارش، سبب جلوگیری از تضعیف سیستم ایمنی می‌گردد (میازو و همکاران، 2000). اثر متقابل آفلاتوکسین-بنتونیت سدیم شامل تشکیل کمپلکس بین سیستم بتا کربونیل آفلاتوکسین با رادیکال‌های آزاد بنتونیت سدیم بوده (بایلی و همکاران، 1998) و از این طریق سبب کاهش جذب آفلاتوکسین می‌گردد.
